၀ဿန်ရုပ်ရှင်ပွဲတော်၏ အချိန်အခါမှာ စက်တင်ဘာလ ဖြစ်ပါသည်။ နှစ်တစ်နှစ်၏ စက်တင်ဘာရက်စွဲအချို့သည် ၀ဿန်ချိန်ခါ အတွက် ဖြစ်ခဲ့ သည်မှာ ရှစ်နှစ်တိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါသည်။ ရုပ်ရှင်အနုပညာသမားများအတွက် ၀ဿန်ရုပ်ရှင်ပွဲတော် ရုန်းခဲ့ကန်ခဲ့ရသည်မှာ ပွဲတော်စတင်ချိန်ကနေ ယနေ့အထိပဲဖြစ်ပါသည်။ စိန်ခေါ်မှုအသစ်များနှင့် ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ် ဖြစ်သွားသည့် အခက်အခဲပြဿနာများအကြားမှာ ၀ဿန်သည် ရွာသွန်းမြဲ ရွာသွန်းနေခဲ့သည်။ နှစ်စဉ်ရွာသွန်းခဲ့သော သို့တည်းမဟုတ် ၀ဿန်ချိန်ခါတွင် ပွင့်လန်းရှင်သန်ခဲ့သော ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပေါင်းများစွာနှင့်ရုပ်ရှင်ဖန်တီးသူများစွာလည်း ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ရုပ်ရှင်ချစ်သူများ စုဝေးရာ၊ ရုပ်ရှင်ပန်းများ ပွင့်လန်းရာနှင့် ရုပ်ရှင်ဝတ်မှုန်များ အပြန်အလှန် ဝတ်မှုန်ကူးကြသည့် ရုပ်ရှင်အနုပညာရပ်ဝန်းတစ်ခုအဖြစ်လည်း ခိုင်မာလာခဲ့ပါပြီ။ ရုပ်ရှင်အနုပညာသည်တစ်ဦးအဖြစ် အသက်မွေးလိုသူများအတွက် ၀ဿန်သည် ရုပ်ရှင်အနုပညာရပ်ဝန်းသို့ ဝင်ရောက်ရာ ဂိတ်တံခါးတစ်ခုလည်းဖြစ်ခဲ့ပါပြီ။ ထို့ကြောင့် ၀ဿန်ရုပ်ရှင်ပွဲတော်၏ ထူးခြားသော အပြောင်းအလဲများ၊ အားသာချက်များနှင့်အားနည်းချက်များကို ရှစ်ကြိမ်မြောက်ပွဲတော်တွင် ရှာဖွေလေ့လာသုံးသပ်ခဲ့ပါသည်။ ဖွင့်ပွဲတွင် ပြသခဲ့သော ဇာတ်ကားများ…
Film
ဂါစီယာ မားကွက်စ်၊ သူ၏လုံးချင်း၀တ္ထုနှင့်ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲ
စာရေးဆရာ ဂါစီယာ မားကွက်စ်၏ ထင်ရှားကျော်ကြားလှသည့် One Hundred Years of Solitude လုံးချင်း၀တ္ထုကြီးကို နက်ခ်ဖလစ်(Netflix)ရုပ်သံဇာတ်လမ်းအဖြစ် ရိုက်ကူးထုတ်လွှင့်သွားမည်ဟု စီအန်အန်(CNN)သတင်းဌာနက ၂၀၁၉ ခုနှစ် မတ်လ ၆ ရက်နေ့မှာ ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။ မားကွက်စ်၏ ၀တ္ထု ကိုရုပ်သံဇာတ်လမ်းအဖြစ် မှီငြမ်းရိုက်ကူးနိုင်ရန် သူ၏ မိသားစုက ခွင့်ပြုခဲ့ပြီး နှစ်ပေါင်း ၅၀ ကျော်အတွင်း မှာ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ရုပ်ရှင်ရိုက်ကူးခွင့်ရခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု နက်ခ်ဖလစ်က ပြောခဲ့ပါသည်။ နက်ခ်ဖလစ်သည် အမေရိကန်အခြေစိုက်လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး ဗီအိုဒီ(VOD, Video On Demand)စနစ်ဖြင့် ရုပ်သံများကို ထုတ်လွှင့်နေပါသည်။ One Hundred Years of Solitude လုံးချင်း၀တ္ထုကို စပိန်နိုင်ငံ၌ ၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့ပါ သည်။ ထိုစာအုပ်သည် မားကွက်စ်၏…
“ဂီလာ”ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားနှင့်တိုင်းရင်းသားရုပ်ရှင်ကဏ္ဍ
တိုင်းရင်းသားများထဲမှ မျိုးနွယ်စုတစ်ခုဖြစ်သည့် ရဝမ်တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုအကြောင်းကို အခြေပြုရိုက် ကူးတင်ပြထားသည် “ဂီလာ”ဆိုသော ရုပ်ရှင်ကားကြီးကို ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၅ ရက်၌ ရွှေတောင်ကြားလမ်းရှိ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ဖွံ့ဖြိုးရေးစင်တာတွင်ပြသခဲ့၍ ကြည့်လိုက်ရပါသည်။ ထိုဇာတ်ကားသည် မြစ်ကြီးနား၊ ဗန်းမော်နှင့် လားရှိုးတို့၌သာ ရုံတင်ပြသခွင့်ရထားပြီး တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ရုံတင်ပြသခွင့်မရသေးပါ။ “ဂီလာ”ရုပ်ရုပ်ဇာတ်ကားကြီးသည် ရဝမ်သရုပ်ဆောင်၊ ရဝမ်ဒါရိုက်တာတို့က ရဝမ်မျိုးနွယ်စုအကြောင်းကို အခြေပြု၍ ရိုက်ကူးထားသော အက်ရှင်ဇာတ်ကားတစ်ကားဖြစ်သည်။ မြန်မာရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားများထဲတွင်မှ ထူးခြားသောရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတစ်ကားဖြစ်ပါသည်။ “ဂီလာ”ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွင် ပထမဦးစွာ သတိထားမိသည့် ထူးခြားမှုမှာ ရဝမ်တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများ၏ ၁၈ ရာစုနှစ်မှ လူမှုဘ၀နေထိုင်မှု များနှင့်ရိုးရာဓလေ့ထုံးတမ်းအစဉ်အလာများအကြောင်းကို အခြေခံရိုက်ကူးထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ရဝမ်လူမျိုးစုများသည် ယနေ့ကာလတွင် ယနေ့ ခေတ်ကာလအတိုင်း ဝတ်စားဆင်ယဉ်နေထိုင်နေကြ၍ လူမျိုးစု၏ ထူးခြားမှုဝိသေသကို ပြသရန်ခက်ခဲသောကြောင့် ရဝမ်ရိုးရာနှင့်နီးကပ်မှုရရှိစေ ရန် ၁၈ ရာစုနှစ်များဆီသို့ နောက်ဆုတ်၍ ဇာတ်လမ်းဆင်ရိုက်ကူးခဲ့သည်ဟု…
“မီ”ရုပ်ရှင်ကို ကြည့်၍ ရယ်သောသူများနှင့်မရယ်သောသူများ
ဆရာမကြီး ကြည်အေး၏ ၀တ္ထုဖြစ်သော “မီ” ကို ဒါရိုက်တာ ဏကြီးက ပိုင်ဖြိုးသု၊ နေတိုး၊ ရဲအောင်၊ မင်းဦး၊ အောင်ရဲထိုက်နှင့်သားညီတို့ ကို အဓိကသရုပ်ဆောင်များအဖြစ်ထားရှိပြီး “မီ” အမည်ဖြင့် မြန်မာရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားကြီးတစ်ကား ရိုက်ကူးထုတ်လုပ်ပြသခဲ့ပါသည်။ “မီ” ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားကြီးကို ရုံတင်မပြသမီကပင် ရုပ်ရှင်မြတ်နိုးသူများအကြား စိတ်ဝင်စားမှုမြင့်တက်ခဲ့သလို ရုပ်ရှင်ပြသနေစဉ်ကာလတွင် လည်း“မီ”ရုပ်ရှင်နှင့်ပတ်သက်၍ အမျိုးမျိုးသောအသံများဖြစ်သည့် ပြစ်တင်သံ၊ ဝေဖန်သံ၊ အားပေးသံ၊ ချီးကျူးသံ၊ ငြင်းခုန်သံ၊ ကန့်ကွက် သံ၊ ထောက်ခံသံ စသည်စသော မတူကွဲပြား၊ အမျိုးစုံလင်လှသော အသံပေါင်းများစွာကို ကြားရ မြင်ရ သိရပါသည်။ မတူကွဲပြားသော သဘောထားများနှင့်စုံလင်များပြားလှသော အသံပေါင်းများစွာကို ကြားရ မြင်ရနေသည်ကို အပေါင်းလက္ခဏာ၊ အပြုသဘောအဖြစ် မြင်မိ ပါသည်။ “မီ”အကြောင်းကို အလွှာအသီးသီး၊ အသိုင်းအဝိုင်းအသီးသီက ပြောနေကြပါသည်။ ပြောကြဆိုကြသော…
နှင်မထုတ်ခဲ့ပေမဲ့
မြန်မာ့နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့တွင် ကျမအမျိုးသားအခန်းကို လမ်းထဲမှ အိမ်နီးနားခြင်းတစ်ဦးသည် တံခါးလာခေါက်၍ ပရိတ်ရေဗူး လာပေးသည်။ “နှစ်သစ်ကူးမှာ အန္တရာယ်ကင်းဘေးရှင်းစေဖို့ ပရိတ်ရေဖြန်းပက်လိုက်ပါ။ မကောင်းဆိုးဝါးတွေ ဘေးကနေ ကင်းသွားလိမ့်မယ်” ဟု အိမ်နီးနားခြင်း အမျိုးသားက ကျမအမျိုးသားကို ပြောခဲ့သည်။ ကျမတို့ လမ်းထဲက ကလေးတွေကလည်း မကောင်းဆိုးဝါး များကို နှင်ထုတ်ရန်နှင့်မကောင်းဆိုးဝါးများ ထိတ်လန့်ကြောက်ရွံစေရန် ဆူညံသံများပေးပြီး တောထုတ်မောင်းထုတ်ခဲ့ကြသည်။ ကျမ အမျိုးသားကို ပရိတ်ရေဗူးဝေမျှခဲ့သည့် မိတ်ဆွေကလည်း “မကောင်းဆိုးဝါးတွေ ထွက်။ မကောင်းဆိုးဝါးတွေ ထွက်”ဟု နှုတ်မှ တတွတ်တွတ်ရေရွတ်၍ လှေကားထစ်များမှတဆင့် အပေါ်ထပ်များဆီသို့ လှမ်းတက်သွားသည်။ × × × × × × ကျမအမျိုးသားက ပရိတ်ရေဗူးကို တွေတွေကြီး ကြည့်နေသည်။ ပရိတ်ရေဗူးကို သူဘယ်လိုများ လုပ်လေမလဲဟု ကျမငေးကြည့် နေမိသည်။…