“သမိုင်းဆိုတာ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက်နဲ့ တွေ့ကြုံရတာချင်း မတူဘူး။ ကိုယ်တွေ့ကြုံခဲ့ရတဲ့ အတွေ့အကြုံကို လူတိုင်းက ဝိုင်းရေးပေးမှ ထောင့်စေ့ တယ်”ဟု (ဆရာ)ဟံသာ၀တီ ဦးဝင်းတင်က ပြောခဲ့သည်။ “သမိုင်းသင်တာ မအအောင်လို့”ဟုလည်း (ဆရာ)ဒေါက်တာသန်းထွန်းက ပြောခဲ့သည်။ ဖြစ်ပျက်ပြီးခဲ့သော အတိတ်သမိုင်းကို မှတ်တမ်းတင်ရန်နှင့် သမိုင်း၏ မှန်ကန်တိကျမှုကို တိုင်းတာအတည်ပြုရန် လုံလောက်သော သက်သေအထောက် အထားများ လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။ သို့မှသာ မှန်ကန်သောသင်ခန်းစာနှင့် သင့်အပ်လျောက်ပတ်သော ဆုံးဖြတ်ချက်များကို ပြုနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ သမိုင်း ထောင့်စေ့ပါမှ တုံးခြင်း၊ အခြင်းလည်း ကင်းပေမည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းကာလ၊ နှစ် ၃၀ ကာလအတွင်း ဖြစ်တည်ပျက်ခဲ့သော မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းအမှန်ကို ပြုစုသည့်အခါတွင်လည်း ထောင့်စေ့ရန် လိုပါ သည်။ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်းတွင် ရှစ်လေးလုံးလူထုလှုပ်ရှားမှုနှင့် နောက်ပိုင်းကာလဖြတ်သန်းမှုများအကြောင်း ကိုယ့်တွေ့မှတ်တမ်းစာအုပ် အများအပြားထွက်ပေါ်လာသည်။…
ရင်မှာ ဟာတာတာ
မြို့ပြ၊ အထပ်မြင့်၊ ဘေးချဉ်းကပ်တိုက်ခန်းနှစ်ခန်းတွင် သူတို့သုံးဦး နေထိုင်ကြသည်။ အမျိုးသားတစ်ဦးနှင့်အမျိုးသမီးတစ်ဦးသည် အခန်းတစ်ခန်းတွင် အကြင်လင်မယားအဖြစ်နေထိုင်ကြသည်။ အခြားတစ်ဖက်ခန်းတွင် အမျိုးသားတစ်ဦးသည် တစ်ဦးတည်းနေထိုင်သည်။ တိုက်ခန်း၏ အနောက်ဘက် ဝရန်တာတွင် ဆေးလိပ်ထွက်သောက်နေသော တစ်ဦးတည်းနေထိုင်သူ အမျိုးသားသည် တစ်ဖက်ခန်း၏ ရေချိုးခန်းအတွင်း မှ ရေသံကို ကြားရသည်။ သူသည်တစ်ဖက်ခန်းရေချိုးခန်း၏ လေဝင်လေထွက်ပေါက်မှတစ်ဆင့် ရေချိုးနေသူကို ချောင်းကြည့်သည်။ ရေချိုးနေသူမှာ အမျိုးသမီးဖြစ်သည်။ ချောင်းကြည့်ခံလိုက်ရကြောင်း သူမသည် ကောင်းကောင်းသိလိုက်သည်။ ရေချိုးပြီးစ အမျိုးသမီးသည် တဘက်ရင်လျားဖြင့် တိုက်ခန်းအနောက်ဖက်ဝရန်တာသို့ ထွက်ခဲ့ပြီး သူမ၏ အတွင်းခံများကို လှမ်းနေသည်။ တစ်ဖက်ခန်းမှ အမျိုးသားသည် ဆေးလိပ်ပြာနှင့်အစီခံများကို တိုက်ခန်းနောက်ဖက်တွင် လာရောက်စွန့်ပစ်သည်။ သူမကို တွေ့ပြန်သည်။ တွေ့ဆုံမှုတွင် ပြုံးရယ်နှုတ် ဆက်ခြင်းအပါအဝင် တစ်စုံတရာရင်းနှီးသော ဆက်ဆံရေးကို မတွေ့ရပါ။ သာမန်တွေ့ဆုံမူတစ်ခုသာ ဖြစ်ခဲ့သည်။ တစ်ဦးတည်းနေထိုင်သူ…
အာရုံနွမ်းချိန်
ဓာတ်ပုံဆရာတစ်ဦးသည် ပြတင်းပေါက်တစ်ခုအနားတွင်ထိုင်၍ ဂက်(စ်)မီးခြစ်တစ်လုံးကို ထောက်ထောက် မြည်အောင် လှည့်ခါဆော့နေသည်။ သူစိတ်ညောင်းနေဟန်တူသည်။ တစ်စုံတစ်ခုအတွက် တစ်စုံတစ်ခုကို တွေးတောနေသည်။ ပြတင်းအနီး ပတ်ဝန်း ကျင်တွင် ဓာတ်ပုံများကို အဝတ်လှန်းသလို ချိတ်ဆွဲထားသည်။ ကင်မရာအချို့ရှိသည်။ စားပွဲတင်နာရီတစ်လုံးရှိသည်။ မွန်းလွဲ ၂ နာရီထိုးရန် ၁၅ မိနစ်လိုသေးကြောင်း နာရီက ပြသနေသည်။ ဓာတ်ပုံဆရာသည် ဆေးလိပ်တစ်လိပ်ကို မီးညှိလိုက်သည်။ မီးခိုးငွေ့များကို မှုတ်ထုတ်နေသည်။ ဆေးလိပ်ပြာခွက်ထဲတွင် သောက် ပြီးသည့် ဆေးလိပ်တို ရှစ်ခုရှိနေခဲ့သည်။ သူထိုင်၍ ငေးငိုင်နေချိန်သည် အတော်ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ကျေးငှက်တို့ တေးသီနေသည်။ ဓာတ်ပုံဆရာသည် တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်နေသည်။ ချိတ်ဆွဲထားသော ဓာတ်ပုံတစ်ပုံကို ဖြုတ်ကြည့် လိုက်သည်။ ကင်မရာတစ်လုံးကို ကောက်ယူ၍ ဓာတ်ပုံဆရာသည် လေးလံနေသော ခြေလှမ်းများဖြင့် အခန်းထဲမှ လမ်းမပေါ်သို့ ထွက်ခဲ့သည်။…
ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံအတွက် အုပ်တစ်ချပ် သို့မဟုတ် ရေစုန်နှင့်ရေဆန်(စာအုပ်)အကြောင်း
၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် ကျောင်းသားလှုပ်ရှားမှုဖြင့် အစတည်ခဲ့သော ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံကြီးသည် ၂ဝ၁၇ ခုနှစ်တွင် ၂၉ နှစ်တိတိပြည့်မြောက်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ၂၉ နှစ်တိတိပြည့်မြောက်သောနှစ် ဇူလိုင်လတွင် စာရေး ဆရာ ဦးလှဝင်း(လေသူရဲတစ်ဦး)၏ ‘‘ရေစုန်နှင့်ရေဆန်’’စာအုပ်ထွက်လာသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်အရေးတော်ပုံကာလတွင် ဖြစ်တည်ဖြစ်ပျက်ခဲ့သည်များကို မခံချိမခံသာဖြစ်ခဲ့ကြသော စာပေ နှင့်အနုပညာရှင်များသည် သဘောထားကြေညာချက်တစ်ရပ်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထိုအကြောင်းအား အစပြု ၍‘‘ရေစုန်နှင့်ရေဆန်’’ စာအုပ်ကို ရေးသားထားသည်။ ဂိုဒေါင်များကိုဖောက်၍ ဈေးတန်းကြီး တည်ခင်းရောင်းချနေသော ရန်ကုန်အရပ်ဝန်းကျင်များသို့ ဘီခြောက်ရာကားဖြင့် လှည့်ပတ်ကြည့်ရှုရန် စာရေးဆရာ ဦးလှဝင်း(လေသူရဲတစ်ဦး)သည်ဆန္ဒ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ ထိုဆန္ဒအတိုင်း သတင်းစာဆရာ ဟံသာဝတီ ဦးဝင်းတင်၊ အယ်ဒီတာ ဦးဝင်းခက်တို့နှင့် ချိန်းဆို၍ လှည့်လည်ကြည့်ရှုကြသည်။ ရန်ကုန်မြို့တွင်း လှည့်ပတ်သွားလာရင်းဖြင့် စာရေးဆရာ မောင်သော်ကထံသို့ ရောက်ရှိသွားကြသည်။ ကျောင်းသား လှုပ်ရှားမှုအတွင်း သေဆုံးသွားသော ကျောင်းသားများနှင့်ပတ်သက်၍ ရတက်မအေး…
အင်တာနက်သုံးအတိုကောက်စကားစုများ
အီးမေးလ်ပို့သောအခါမှာ စကားတိုများကို အသုံးပြုခြင်းသည် စာစီစာရိုက်ရသည့်အချိန်ကာလကို သက်သာစေသည်။ အချိန်ကုန် သက်သာပြီး မိမိပေးပို့လိုသော စာသားကိုလည်း ကျစ်လစ်စေပါသည်။ ယခုတင်ပြမည့် စကားတိုများသည် အင်္ဂလိပ်စကားတိုများ ဖြစ်သည်ကို သတိချပ်စေလိုပြီး အီးမေးလ်တိုင်းမှာလည်း စကားတိုကို အသုံးပြုဖို့ မသင့်တော်ဘူးဆိုသည်ကိုလည်း သတိချပ်သင့် ပါသည်။ အထူးသဖြင့် ရုံးပိုင်းဆိုင်ရာကိစ္စများနှင့်ခန့်ခန့်ညားညားရေးသားရမည့်စာများတွင် စကားတိုများကိုအသုံးပြုရန် မသင့်တော်ဟု ယူဆမိပါသည်။ မည်သည့်အချိန်တွင် မည်သို့အသုံးပြုသင့်သည်ဆိုသည်ကို မိမိကိုယ်တိုင်သာဆုံးဖြတ်သင့်ပါသည်။ Acronym နှင့် Netcronym acronym ဆိုသောဝေါဟာရအဓိပ္ပါယ်ကို Winner အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ အသံထွက်အဘိဓာန်မှာ ‘‘စကားလုံးတစ်ခု၏ အစ စာလုံးများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် အတိုကောက်စကားစု’’ဟု ဖွင့်ဆိုထားပါသည်။ Cambridge Advanced Learner’s Dictionary တွင် စာရေးသူအနေဖြင့် ဆက်လက်တင်ပြမည့် စကားတိုများကို netcronym ဟု သုံးစွဲထားပါသည်။ အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်မှာ…
ပြည်သူ့အရေးတော်ပုံပါတီ(စာအုပ်)
ရန်ကုန်ဘဆွေရေးသားခဲ့ပြီး တစ်ကြိမ်တစ်ခါမျှ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့ဖူးခြင်း မရှိသေးသည့် စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်သည်။ ထိုစာအုပ်ကို ငါတို့စာပေက ၂ဝ၁၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ဂျပန်တော်လှန်ရေးကာလကို မှတ်တမ်းတင်ထားသည့် မှတ်တမ်းစာပေအမျိုးအစားဖြစ်သည်။ ရန်ကုန်ဘဆွေ၏ ပြည်သူ့အရေးတော်ပုံပါတီသည် ဂျပန်တော်လှန်ရေးကာလ၌ တော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင်းများ၊ တော်လှန် ရေးတပ်သားများ၏ အတွေ့အကြုံများ၊ အခက်အခဲများ၊ အားနည်းချက်များ၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကင်းလွတ်နေသည့် ကာလအတွင်း ဒေသခံတို့၏ ကျီးလန့်စာစားနေထိုင်ရသည့် အခြေအနေများ၊ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ယုံကြည်မှုကင်းမဲ့စွာနေထိုင် ရသည့်အခြေအနေများကို သိမြင်ရမည်ဖြစ်သည်။ စာရေးသူသည် သူ၏ဂျပန်တော်လှန်ရေးကာလဖြတ်သန်းရာဒေသ ဧရာဝတီ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသမှ အတွေ့အကြုံများကို အဓိကထားမှတ်တမ်းတင်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ ပြည်သူ့အရေးတော်ပုံပါတီစာအုပ်နှင့်ပတ်သက်၍ ‘‘စာရေးသူသည် ဤအကြောင်းဖြစ်ရပ်ကို ရေးမည်ဆိုသော်လည်း သမိုင်း သုတေသီများ၊ သမိုင်းဆရာများကဲ့သို့ ခန့်ခန့်ညားညား မရေးတတ်ကြောင်း ဝန်ခံပါသည်။ ထိုသို့ရေးရန်လည်း ဘယ်တုန်းကမျှ စိတ်မကူးခဲ့သောကြောင့် အထောက်အထားတွေ၊ သက်သေခံပစ္စည်းတွေ၊ အချိန်နေ့စွဲတွေ မှတ်သားခြင်း၊…
လူရှစ်ယောက် ဇာတ်လမ်းရှစ်ပုဒ်
လူတစ်ယောက် ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ် စာအုပ်သည် မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းဖြစ်တည်ခဲ့သော လူသားရှစ်ဦး၏ ဇာတ်လမ်းရှစ်ပုဒ်ကို စာရေးဆရာ ဝင်းဇော်လတ်က တူးဆွဖော်ထုတ်တင်ပြထားသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ စိတ်ကူးဉာဏ်ကွန့်မြူး၍ ဖန်တီးလိုက်သော အဆန်းသစ်ဆုံးဆို သည့်ဇာတ်လမ်းများသည်ပင် လိုက်မီရန်ခက်ခဲသော လူရှစ်ယောက်၏ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်းသည့် ဘ၀ဖြစ်စဉ်များဖြစ်နေလေသည်။ “လူတွေ စိတ်အဝင်စားဆုံးမှာ လူတွေအကြောင်းသာ ဖြစ်ပါသည်။ စိတ်ကူးကွန့်မြူး၍ အနုပညာမြောက်ဖန်တီးသော ၀တ္ထုတွေ၊ ရုပ်ရှင်တွေ၊ ပုံပြင်ဇာတ် လမ်းတွေက စိတ်ဝင်စားစရာပါပေ။ သို့သော် တစ်ခါတစ်ရံ လက်တွေ့ ဘ၀သည် စိတ်ကူးထက်ပင် ဆန်းကြယ်နေပေသေးသည်။ ဘ၀၏ ဆန်း ကြယ်မှုကို စိတ်ကူးတို့ လိုက်မမီပါချေ” ဟု စာအုပ်၏အမှာစာတွင် စာရေးဆရာ ဝင်းဇော်လတ်က ဖွင့်ဆိုရေးသားထားသည်။ ဦးထွန်းလွင်၊ ဦးအုန်း၊ မသွဲ့သွဲ့ဝင်း၊ ဒေါ်မာမာအေး၊ ဦးခင် မောင်ရင်၊ ဒဂုန်တာရာ၊ ဟံသာ၀တီ ဦးဝင်းတင်နှင့်ကိုစောလင်းအောင်တို့၏ ဇာတ်လမ်းရှစ်ပုဒ်ကို…
ဘာသာဗေဒနှင့်စာပေ၊ စာပေရေးဟန်ပညာမိတ်ဆက်(စာအုပ်)
Raymond Chapman ရေးသားပြုစုခဲ့သည့် Linguistics and Literature, An Introduction to Literary Stylistics, 1973 စာအုပ်ကို ဒေါက်တာဇော်ထွန်းက ‘‘ဘာသာဗေဒနှင့်စာပေ၊ စာပေရေးဟန်ပညာမိတ်ဆက်’’အမည်ဖြင့် ဘာသာပြန်ဆို ထားသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ထိုစာအုပ်ကို ‘‘နှစ်ကာလများ’’စာအုပ်တိုက်က ၂ဝ၁၅ ခုနှစ် မေလတွင် ပထမအကြိမ်အဖြစ် ထုတ်ဝေဖြန့်ချိခဲ့သည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ဒုတိယအကြိမ်အဖြစ် ထပ်မံထုတ်ဝေခဲ့သည်။ မူရင်းစာအုပ်ကို ထုတ်ဝေသည့်နှစ် ၁၉၇၃ ခုနှစ်မှစတင်၍ ရေတွက်လျှင် မြန်မာဘာသာသို့ နှစ်ပေါင်း ၄ဝ ကျော်ကြာမှာသာ ဘာသာပြန်ဆိုနိုင် ခဲ့သည်။ နှစ် ၄ဝ ခန့်နောက်ကျသည့် သဘောဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း စာပေရေးဟန်ပညာရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ အားကိုးအားထားပြုလောက်သည့် စာအုပ်စာတမ်းရှားပါးသော မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အဖိုးတန်စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုအချက်နှင့်ပတ်သက်၍ ‘‘အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ရေးသားထားသော…
DUO အမည်ဖြင့် အနုပညာပြသမည်
ဆန်နီညိန်းနှင့် Merete Sejersted Bodtker တို့၏ DUO ဟုအမည်ပေးထားသော အနုပညာပြပွဲတစ်ခုကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၄ ရက်မှ ၇ ရက်အထိ ရန်ကုန်မြို့၊ ကမ္ဘာအေးဘုရာလမ်း၊ အမှတ်(၁၁၃/၃)ရှိ ဗိဿာနိုးအနုပညာပြခန်းတွင် ပြသသွားမည်ဟု သိရပါသည်။ အဆိုပါ အနုပညာပြပွဲတွင် ပန်းပုလက်ရာများနှင့်စက္ကူပေါ်တွင် ဖန်တီးထားသော အနုပညာလက်ရာများကို ပြသသွားမည်ဟု သိရပါသည်။
ဆင်ဆာ
အချစ်မှာ ယောင်္ကျား မိန်းမ Tomboy Shemale ဆိုတာ ရှိလား ဆိုသောစကားရပ်သည် ခုနှစ်ကြိမ်မြောက် ဝဿန်ရုပ်ရှင်ပွဲတော်တွင် ပြသခွင့်ရရှိခဲ့ သော အချစ်ဇာတ်လမ်းရိုးရိုးလေးတစ်ပုဒ်(A Simple Love Story)မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်၏ အပိတ်စကားရပ်ဖြစ်သည်။ ထိုစကားရပ်ကို ဖြတ်တောက် ဖြုတ်ပစ်နိုင်မှသာ ဝဿန်ရုပ်ရှင်ပွဲတော်၌ ပြသခွင့်ပြုနိုင်မည်၊ ဆင်ဆာခွင့်ပြုမည်ဟု မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့က ဆိုသည်။ အချစ်ဇာတ်လမ်းရိုးရိုးလေးတစ်ပုဒ်(A Simple Love Story)မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကို ရိုက်ကူးသူ ဒါရိုက်တာသည် ထိုစာသားကို ဖြတ်တောက်ဖြုတ်ထုတ် ခြင်း မပြုနိုင်ကြောင်း၊ သူ၏ မူလတင်ပြထားသည့်အတိုင်းသာပြသနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ဆင်ဆာအဖွဲ့၏ ညွှန်ကြားချက်ကို လိုက်နာလိုခြင်း မရှိကြောင်း ဝဿန်ရုပ်ရှင်ပွဲတော်သို့ အကြောင်းပြန်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ဝဿန်ရုပ်ရှင်ပွဲတော်တွင် ထိုမှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကို အများပြည်သူများအကြားတွင် တရားဝင် ပြသခွင့် မရရှိခဲ့ပါ။ ထိုဇာတ်ကားသည် ဝဿန်ရုပ်ရှင်ပွဲတော်၏ ပြိုင်ပွဲဝင်ဇာတ်ကားများစာရင်းတွင် ပြိုင်ပွဲဝင်ပြသရန် ရွေးချယ်ထား…